6 Hafta Dizgi Düzenlemesinde Dİğer Olasılıklar (TİPOGRAFİ 2.Dönem Test S...

 Sorularla Öğrenelim Tipografi II 6. DİZGİ DÜZENLEMESİNDE DİĞER OLASILIKLAR Soru 1: Bir dizgi işinde belirlenen sözcüklerin önemli bir düşünce olduğu ve ne derecede olduğunu göstermek için yapılan uygulamaya ne ad verilir? (Çoktan Seçmeli) ✔ Vurgulama Bloklama Hizalama Boşluklama Hiç biri Cevap : Vurgulama Soru 2: Hangisi bir dizgi işinde çeşitli nedenlerle seçilmiş bir sözcüğe yapılan bir vurgulama uygulamasıdır? (Çoktan Seçmeli) Kalın yapma Eğik yapma Altını çizme Büyükharf yapma ✔ Hepsi Cevap : Hepsi Soru 3: Bir dizgide çeşitli yazı karakterleri bir arada kullanıldığı zaman, yazı karakterlerinin aynı punto ölçüsünde olması aynı fiziksel ölçüde olmasını sağlamayabilir. Bunun nedeni sizce hangidir? (Çoktan Seçmeli) Farklı biçemi Farklı üreticisi Farklı satır boşluğu Farklı başlık yüksekliği ✔ Farklı x-yüksekliği Cevap : Farklı x-yüksekliği Soru 4: Dizgi alanlarını biçimlendirmenin temel olarak kaç yolu vardır? (Çoktan Seçmeli) ✔ 2 3 4 5 6 Cevap : 2 Soru 5: Dizgi alanlarını biçimlendirmenin bir yolu olarak negatif biçim uygulamasının diğer adı nedir? (Çoktan Seçmeli) Küçük başlık Süren başlık Kaligram ✔ Çevresinde dolaşma Tipogram Cevap : Çevresinde dolaşma Soru 6: Dizgi alanlarını biçimlendirmede pozitif biçim uygulamasının adı nedir? (Çoktan Seçmeli) Küçük başlık Süren başlık Dizin Çevresinde dolaşma ✔ Tipogram Cevap : Tipogram Soru 7: Bir fontta –harfler ve sayılar dışında– mutlaka bulunan ve özellikle de yazıldığı dildeki söyleyişi belirtmek amacıyla dizgide kullanılan göstergelere ne denir? (Çoktan Seçmeli) İkonlar Pi karakterleri ✔ Noktalama işaretleri Küçük şeyler Hiç biri Cevap : Noktalama işaretleri Soru 8: Özellikle gösterim puntosunda yapılacak bir başlık (tümüyle büyükharf) dizgisinde dikkat edilmesi gereken hizalama yöntemi hangisidir? (Çoktan Seçmeli) Aritmetik Mekanik ✔ Optik Sayısal Rakamsal Cevap : Optik Soru 9: Bir dizgide fontun orantısını değiştirmek neye yol açar? (Çoktan Seçmeli) Fontun gerçek geometrisinin vurgulanmasına ✔ Fontun gerçek geometrisinin bozulmasına Fontun gerçek geometrisinin gösterilmesine Fontun gerçek geometrisinin öne çıkmasına Fontun gerçek geometrisinin belirtilmesine Cevap : Fontun gerçek geometrisinin bozulmasına Soru 10: Yapısal niteliği nedeniyle bozulduğunda tamamen kimliğini yitirecek olan ve bu nedenle orantısının kesinlikle değiştirilmemesi gereken temel geometrik yapı hangisidir? (Çoktan Seçmeli) Sayısal biçem Grafik biçem Eşit en ✔ Eski biçem Serbest biçem Cevap : Eski biçem Dizgide Vurgulama Oluşturma Dizgi işinin büyük bir bölümü bazı sözcük ya da işaretlerde ayrıca vurgulama gerekmeksizin dizilirler. Ancak kimi durumlarda vurgulamaya (emphasis) gerek duyurlur Vurgulama yaratmanın ise birçok yolu vardır. Belirlenen sözcüklerin önemli bir düşünce olduğu ve ne derecede olduğu vurgulanabilir. Gereğinden fazla vurgulama -ya da çok fazla sözcüğün birçok yolla aynı metinde vurgulanması- amaçlanmış olan bir şeye karşı (ters) bir etki yaratabilir. Bu durumda okur iletiyi almak yerine, yalın olarak onu -ki bu nedenle- önemsemeyebilecektir. Harf Biçemi Sayesinde Vurgulama Vurgulanmaksızın bir metin yazısı dik -düz- (roman ya da plain) biçemle dizilmiş demektir. Öte yanda uzunca bir süredir bir metin yazısında vurgulama yaratmanın en genel uygulanan yöntemi, bir sözcüğü düz yazıdan eğik yazıya çevirmektir. Özellikle yazılan dile yabancı olan sözcükleri belirtmek için (burada olduğu gibi) kullanılır. Bir başka uygulama onu (burada olduğu gibi) kalın biçeme dönüştürmektir. Ancak kalın biçem küçük puntoda okunurluğu zorlaştırır. Ayrıca gereğinden fazla, yerli yersiz yapılırsa metin dokusunda lekeler ve delikler oluşturabilir. Birçok modernist sanatçı kalın biçemin okunur olmadığı görüşüne sahiptir. Çünkü kalın biçem küçük punto ve uzun metin dizgilerine uygulandığında bu sonucu oluşturur. Modernist sanatçılar üstelik yazı karakterlerinin medium ya da plain biçemlerini bile kalın bulmaktadırlar. Diğer yanda bir başka uygulama küçük başlık harflerini kullanmaktır. Ne yazık ki dizgi sistemlerinin ve fontların çoğunluğu “gerçek” küçük başlık harflerine sahip değildir, bu nedenle vurgulama yaratmanın bu yöntemi artık yaygın bir biçimde kullanılmamaktadır. Klasik basımcılığın 500 yıllık geleneğinde kitap basma sanatının mükemmel güzelliğini oluşturan bu kullanım (günümüzde Old Style ve Even-width yazı karakterleriyle yapılan kitap tasarımlarında bile göz ardı edilen ve belki de unutulan bu tasarım seçimi) tipografinin aslında görsel, estetik ve de işlevsel bir uygulamasıdır. Bu nedenle özellikle yazınsal veya edebi metinlerde yerinde ve akılcı kullanımı göz önünde bulundurulmalıdır Harf Ölçüsü Sayesinde Vurgulama Vurgulama yaratmanın kolay bir yolu da aynı yazı karakterinin daha büyük bir ölçüde seçimidir, bunun tam ölçüsü yaratılmak istenilen vurgunun derecesine bağlı olacaktır.